İstanbul Boğazı’nın Anadolu Yakası’nda bulunan Çürüksulu Ahmet Paşa Yalısı Salacık mevkide yerini alır. Bu yalının en önemli özelliği Salacık sırtlarında yer almasıdır. Boğaz’a sıfır yalıların aksine Çürüksulu Ahmet Paşa Yalısı dik bir yamaçta inşa edilir.
Çürüksulu Ahmet Paşa Yalısı ile Ayşe Sultan Yalısı yan yana bulunur. İkisi de dik bir sırtta bulunan bu yalı kademeli şekilde denize kadar inan topraklara ulaşır. Çürüksulu Ahmet Paşa Yalısı yapıldığı zamanlarda set haline denize inen bahçesini görmek daha olanaklıdır. Ancak günümüzde yapıldı andaki gibi bir görüntü görmek söz konusu değildir. Ancak yine de Çürüksulu Ahmet Paşa Yalısı’nın günümüzde de denize inen bir takım setlerini görmek olanaklıdır. Genel olarak Çürüksulu Ahmet Paşa Yalısı değişse de hala ilk günkü halinden bir takım izler de günümüze ulaşır.
Çürüksulu Ahmet Paşa Yalısı Hakkında Bilgi
Çürüksulu Ahmet Paşa Yalısı, Tırnakçızade ailesi tarafından on dokuzuncu yüzyılda yaptırılır. Tırnakçızadeler dönemin en ünlü aileleri arasında yerini alır. Üsküdar Salacık arasındaki bu dik yamaca da yalı yaptırır. Yalı uzun süre boyunca Tırnakçızade ailesi tarafından kullanılır. Yalı’da uzun yıllar boyunca yaşamış olan Çürüksulu Ahmet Paşa aynı zamanda yalıya da ismini veren kişi olur. Çürüksulu Ahmet Paşa ölünceye kadar bu yalıda yaşar.
Çürüksulu Ahmet Paşa’nın ölümü ile birlikte yalının sahibi de kızı Belkıs Hanım olur. Belkıs Hanım’da hayatı boyunca bu yalıyı severek kullanır. Özellikle de ilk eşi zamanında Çürüksulu Ahmet Paşa Yalısı, pek çok Alman turisti de misafir eder. Belkıs Hanım, Berlin Büyükelçiliği müsteşarı Ethem Efendi ile evlenir. Belkıs Hanım ve Ethem Efendi’nin evlilikleri kısa sunar. Daha sonra da Belkıs Hanım başka biri ile evlenir. Evlilikleri kısa sürse de; Ethem Bey ile evlilikleri süresince pek çok Alman misafiri Çürüksulu Ahmet Paşa Yalısı’nda ağırlar.
Belkıs Hanım ilk eşi ile beklediği mutluluğu yakalayamaz. Bunun üzerine de Mısırlı İbrahim Bey ile evlenir. Ancak Belkıs Hanım’ın bu evliliği de onda hayal kırıklığı yaratır. Bunun üzerine de Belkıs Hanım ile Mısırlı İbrahim Bey boşanır. Çürüksulu Ahmet Paşa Yalısı hakkında bilgi veren kaynaklara göre Belkıs Hanım boşanmasının ardından maddi olarak zor günler geçirir. Bu nedenle de Çürüksulu Ahmet Paşa Yalısı’nı satmak zorunda kalır.
Çürüksulu Ahmet Paşa Yalısı Mimarisi
Çürüksulu Ahmet Paşa Yalısı Osmanlı mimarisinin etkisi ile yapılır. Bu nedenle de yalı aslında iki bölümden oluşur. Haremlik ve Selamlık bölümlerinden oluşan Çürüksulu Ahmet Paşa Yalısı mimarisi de Osmanlı motifleri ile sergilenir. Günümüzde görülen yalı sadece Haremlik kısmıdır. Maalesef yalının Selamlık kısmı günümüze ulaşamamıştır. Ahşap bina tekrar restore edilir. Tekrar onarım sürecinden geçilse de binanın ilk hali korunmaya çalışılır.
