Dilekçe nedir? Yazımızdan dilekçe nedir, nasıl yazılır ve dilekçe örneklerini detayları ile inceleyebilirsiniz. Dilekçe bir isteği bildirmek amacıyla yazılmış, altında dilekçinin açık adresi ve imzası bulunan ve resmi bir makama sunulan yazıdır.
Dilekçe, bir çeşit resmî mektup olarak da değerlendirilebilir. Vatandaşların anayasa ve kanunlarla teminat altına alınmış haklarından biri olan dilekçe vermek; duyarlı, sorumlu, uygar bir fert olmanın da önemli bir şartıdır.
Resmi dairelerde bir müşkülün hallolması için yazılabildiği gibi, özel sektörde ya da kurumlarda da aynı niyet ile yazılabilir. Dilekçeler mahkemelerde delil niteliği de taşır. Dilekçe, sahibi tarafından imzalanır ve muhatabına sahibi tarafından ya da noter’den tespit edilmiş vekili tarafından verilir.
Eskiler dilekçeye hâli arz etmek, durumu anlatmak anlamına gelen arz-ı hâl (arzuhâl) demişler. Bugün arzuhâlcilik bir meslek olarak devam etmektedir. Dilekçelere istida mektubu da denilmiştir.
Dilekçeler mutlaka kurumlara yazılır, şahıslara yazılmaz. Kurumlar arası yazışmalar ise dilekçe benzeri resmi yazışmalardır. Dilekçe yazmak herkesin vatandaşlık hakkıdır. Dilekçeyi alan kurumun da dilekçe sahibine olumlu veya olumsuz cevap verme zorunluluğu vardır.
İçindekiler
Toplu Dilekçe Nedir?
Toplu dilekçe bir topluluğun her bir ferdi tarafından tek tek verilir. Ya da o topluluğun hepsinin resmi vekil kıldığı şahıs tarafından verilir. Bir dilekçenin altını çok kimsenin imzalayıp vermeleri kanuni değildir. Çünkü; altındaki her bir imzanın ispatı gerekir. Toplu dilekçelerin resmi geçerliliği yoktur.
Dilekçe Nasıl Yazılır? Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
1. Çizgisiz beyaz kağıda yazılmalıdır. Kesinlikle yarım kâğıt kullanılmamalıdır. Kağıdın arka yüzüne geçilmemelidir, çok gerekli ise ikinci kağıt kullanılmalıdır.
2. Bilgisayar, daktilo veya dolma kalemle yazılabilir. Tükenmez kalemle mavi ve siyah mürekkepli kalemler dışında başka renkli kalemlerle yazılmaz.
3. Sorun hangi kurumu ilgilendiriyorsa ona hitap edilerek başlanmalıdır.
4. Yer ve tarih belirtilmelidir.
5. Ciddi, resmi, saygılı bir dil ve üslup kullanılmalı, nesnel olunmalıdır.
6. Sorun, durum ya da dilek kısa ve açık olarak ifade edilmelidir. Gereksiz ayrıntılara ve kişiselliğe yer verilmemelidir.
7. İstenen şey yasalara uygun olmalı; yasal çerçeve kesinlikle aşılmamalıdır. Bir şikayet söz konusu ise sorun mutlaka belgelere ve tanıklara dayandırılarak açıklanmalıdır.
8. Hiyerarşik düzene dikkat edilmelidir.
9. Bir konuda üst makamın bilgilendirilmesi amaçlanmışsa “…durumu bilgilerinize arz ederim.”,
Üst makamın bir sorunu çözmesi, bir işlemi başlatması isteniyorsa “Gereğini saygılarımla arz ederim.”,
Yapılacak bir işlem için izin isteniyorsa ” İzninizi saygılarımla arz ederim” gibi saygı ifadeleriyle son bulmalıdır.
10. Yazım ve noktalama kurallarına dikkat edilmelidir.
11. Dilekçe sahibi adını-soyadını ve açık adresini belirtmelidir.
12. Bir dilekçede sadece bir imza bulunması gerektiği unutulmamalıdır. Ortak bir konuda birden fazla kişi aynı dilekte bulunacaksa bunlar da dileklerini ayrı ayrı dilekçelerle belirtmelidirler.
13. Dilekçeye eklenecek ek belgeler yazının sonunda “Ekler” başlığı altında maddeler halinde sıralanmalıdır.
Dilekçe Ne Zaman Yazılır?
Dilekçe yazmanın gerekli olduğu durumlara baktığımızda şunları görüyoruz:
- Hukuk ile ilgili konularda ( davalar vb.)
- Banka ile ilgili işlemlerde ( kredi masrafını geri almak gibi)
- Eğitim ile ilgili konularda ( okulun dekanlığına vb.)
Bunun gibi birçok durumda dilekçe yazılır. Kısaca istekte bulunmak, şikayet ve teşekkür etmek amaçlarıyla dilekçe yazılır.
Dilekçe Bulunması Gerekenlerin Yerleşimi Nasıl Olmalıdır?
Dilekçede temel olarak 6 unsur bulunur:
- Tarih
- Makam adı (gerekirse ili veya açık adresi)
- Konu metni
- İmza
- Dilekçeyi yazan kişinin adı (soyadı büyük harfle yazılır)
- Dilekçeyi yazan kişinin adresi
Dilekçe Örneği
Dilekçe Yazarken En Çok Yapılan Hatalar
- Sayfa düzenine dikkat edilmeyerek üstten ve soldan gerekli boşlukların bırakılmaması,
- Elle yazıldığında özen göstermeden ve gelişigüzel yazılması,
- Yazım ve noktalamaya dikkat edilmemesi,
- Dilekçe makamının yanlış yazılması,
Örnek, “İstanbul Valiliğine / İstanbul” yanlıştır.
Doğrusu, “Valilik Makamına / İstanbul” olmalıdır.
Bu sebeple dilekçe yazan kişiler, dilekçeyi verdikleri makamın “Rektörlük, Dekanlık, Müdürlük veya Başkanlık” mı olduğuna dikkat etmelidir. - Dilekçe makamını yüceltici ve yükseltici ifadelerin kullanılması,
Örnek: “Valilik Yüce Makamına” veya “… Bakanlığı Yüksek Katına” vs. - Dilekçelere ben diye başlanması,
- Dilekçelerin kişilere yazılması,
Örnek: “Sayın Valim” veya “Sayın Müdürüm” vs.
- Maksadın anlaşılmayacak şekilde çok kısa yazılması veya gereksiz ayrıntılarla uzatılması,
- Sonuç kısmının “… rica ederim.” ile bitirilmesi,
- Yine sonuç kısmında yalvarıcı ve yakarıcı ifadelerin kullanılması,
- Dilekçenin tarihsiz, isimsiz ve imzasız olması,
- Dilekçe kâğıdının arka yüzünün de kullanılması.
