İntifa Hakkı Nedir?

İntifa Hakkı Nedir?

İntifa hakkı en basit tanımı ile kullanma ve yararlanma hakkıdır. Hak sahibine bir başkasına ait olan taşınmazı kullanma ve yararlanma hakkı sunar. Ancak tasarruf etme hakkı sunmaz. Yani intifa hakkı sahibi o taşınmazı satamaz.

İntifa hakkı şahsa bağlı bir haktır. Bu yüzden hak sahibinin ömrü ile sınırlı olarak tanınır. Hak sahibinin ölümü ile hak sona erer ve mirasçılara geçmez. Yani intifa hakkı bir şahsi irtifak hakkıdır ve sınırlı ayni haklar içinde yer alır.

İntifa Hakkının Özellikleri

• İntifa hakkı devredilebilir ancak miras bırakılamaz. Hak sahibinin ömrü ile sınırlıdır.
• İntifa hakkının süresi hak sahibinin ömrü ile sınırlıdır. Maksimum süresi ise 100 yıldır. Bu 100 yıllık süre tüzel kişiler için konulmuştur. İntifa hakkı tüzel kişilere de tanınabilir.
• İntifa hakkında kullanma ve yararlanma hak sahibinde olduğu için, malik çıplak mülkiyete sahiptir. Malikte sadece tasarruf yetkisi bulunur.
• Bir ayni haktır ve mülkiyet hakkı gibi korunur. Tapu siciline işlenebilir.
• İntifa hakkı sahibi taşınmazı devretmek dışında kiralama, kullanma, tarla ise ekme, eve tadilat yapma gibi tüm haklara sahiptir.
• Gayrimenkulün emlak beyannamesi intifa hakkı sahibi tarafından verilir ve vergisi hak sahibince ödenir.
• Hak kurulduktan sonra tapuya tescil edilebilir. Tapuya tescil edilirse bu hak herkese karşı ileri sürülebilir. Tescil edilmezse sadece bilen ve bilmesi gerekenlere ileri sürülebilir.
• İntifa hakkı 3 şekilde kurulabilir: sözleşme ile ya da mahkeme kararıyla kurulabileceği gibi kanundan da doğabilir.

Sözleşmeyle Kurulan İntifa Hakkı

Bir taşınmazın maliki üçüncü kişi yararına intifa hakkı kurabilir. Üçünü kişi gerçek ya da tüzel kişi de olabilir. İntifa hakkı kurulunca malikte çıplak mülkiyet kalacaktır. Bunun için taraflar arasında sözleşme yapılabilir.

Kanundan Doğan İntifa Hakkı

Kanundan doğan intifa hakkı kanun gereği kendiliğinden kurulur. Mesela mirasta sağ kalan eş intifa hakkı sahibidir. Velayet altındaki küçüğün malları üstünde anne ve babanın intifa hakkı vardır. Diğer bir durum ise karı kocanın birbirinin malları üstündeki intifa hakkıdır.

Mahkeme Kararıyla Kurulan İntifa Hakkı

Kesinleşmiş mahkeme kararı ile intifa hakkı kurulabilir.

İntifa Hakkının Tapuya Tescili

İntifa hakkı sahibi kullanma, yararlanma ve tasarruf etme hakkından ikisine sahiptir. Yani 3 haktan ikisi intifa sahibinin, biri ise malikindir. İşte bu yüzden intifa hakkı sahibinin beyan değeri taşınmazın değerinin 2/3’ü kadardır. Tapu harcında esas alınan değer bu olacaktır.

İntifa hakkının tescili için üzerinden %15 tapu harcı tescil edilir. Eğer bedelsiz olarak intifa hakkı tanınıyorsa lehine hak tesis edilenden binde 54’ü oranında tapu harcı alınır.

Sağ kalan eşin mirastan doğan intifa hakkı, intikalle birlikte tescil edilir. Bu yüzden sadece intikal harcı ödenir ve ayrıca harç alınmaz.