İnşaat sektöründe yaygın kullanılan bir terim, merdiven anlamına gelen merpendir. Yapı sektöründe de merpen terimi merdiven olarak kullanılmaktadır.
İçindekiler
Merdiven Çeşitleri Nelerdir?
Merdivenler pek çok şekilde yapılmakta ve pek çok farklı şekilde kullanılmaktadır. Merdivenler bulundukları yere, eğimlerine ve binadaki görevlerine göre farklı isimlerle anılmaktadır. Merdiven çeşitleri şu şekilde gruplandırılabilir:
- Yapıldıkları Yere Göre Merdivenler
- Dış merdiven
- İç merdiven
- Binalardaki Görevlerine Göre Merdivenler
- İç (Dahili) merdivenler
- Normal kat merdivenleri
- Eğimlerine Göre Merdivenler
- Dik merdivenler: 60 dereceden fazla merdivenleri oluşturan elemanlar
- Çok eğimli merdivenler: 45–60 derece arası
- Normalden fazla eğimli merdivenler: 24–36 derece arası
- Normal eğimli merdivenler: 20–24 derece arası
- Yatık eğimli merdivenler: 20 dereceye kadar
Merdivenler Hangi Malzemeler İle Yapılabilir?
Merdivenler ağaç, beton, metal olmak üzere pek çok farklı malzeme ile yapılabilir. Burada önemli olan mekanının iç ve dış yapısı ile uyumlu olacak bir şekilde merdiven malzemesi seçilmiş olmasıdır.
Beton Merdivenlerin Yapılışı
Merdiven yapılışı genel mantık olarak benzer yöntemlerle hesaplanmaktadır. Metal, ağaç merdiven ya da beton merdiven fark etmeksizin aynı yöntem uygulanmaktadır. Yöntemler adım adım izlenerek basamak sayısı, iç ve dış beton payları gibi değerler göz önünde bulundurulur. Merdiven yapılış aşamalarına gelince:
- Çıkış hattının uzunluğu ölçülür. Örneğin: On beş basamak varsa ve toplamda 405 cm uzunluk varsa birbirine bölünmesi sonrası genişlik 27 cm olacaktır.
- Kat yüksekliği, döner merdiven hesabı yapılırken bir fazla olacak şekilde ayarlama yapılır.
Döner Merdiven Kalıbı Nasıl Hazırlanır?
Döner beton merdiven kalıbı hazırlanırken kova kalıbı baz alınmaktadır. Döner beton merdiven kalıbı hazırlanışı şu aşamalarla görülecektir:
- Ölçüler kova kalıbına göre çizilir
- İç- dış çizgilerin alt köşesinden beton payı verilir.
- Dış yanak kalıbı yapılır. Merdiven çizilir ve aşağıdan belli bir miktar taban kalıp bağlanır.
- Demir işçiliği yapılır.
- Duvar varsa ve dış kova duvara basıyorsa ölçüler duvara çizilir, aksi durumda da tahta kalıp yapılır ve bu şekilde çizilir.
Düz Beton Merdiven Yapılışı
Düz beton merdiven kalıbı çıkarılırken kat yüksekliğinin ortası bulunur. Bu yapılırken beton payı bırakılır ve kalıplar orta sahanlığa bağlanır. Önceden belirlenen ölçüler duvar ve kalıba çizilir. Sahanlıklı beton merdiven hesaplanması ise çıkış hattı ile ilgilidir. Sahanlık payı çıkarılmasının sonrasında kalan mesafeye basamaklar eklenir. Basamak sayısı netleşmesi sonrasında yükseklik bölünür. Söz konusu yöntemler teknikte zorlananlar için işe yarayabilir.
Sahanlıklı Merdiven Nasıl Yapılır?
Eğer sahanlıklı merdiven nasıl yapılır diye merak ediyorsanız genel olarak orta sahanlıktaki basamak sayısı ile ilgili hesaplamalar yapılarak bulunur. Sahanlıklı merdivenler aşağıdaki adımlar izlenerek yapılırlar:
- Kat yüksekliğinin ortası bulunur ve buradan 15 cm aşağıya kalıp çakılır.
- İniş – çıkış bölgeleri daha önceden belirlenen orta sahanlığa bağlanır.
- Burada belirlenen ölçüler kalıba veya yan duvara çizilir ve buraya rıh tahtaları çakılır.
