Türk hukuk sisteminde “veraset ve intikal vergisi” olarak adlandırılan miras vergisi bir kişinin ölümü durumunda bir başkasına bedelsiz olarak mal bıraktığı durumlarda, o mala ait ödenen vergilerdir.Bir kişinin ölümü durumunda bıraktığı mal varlıklarına ödenen vergiye miras vergisi denir. Aileler için en önemli varlık, değer aslında evlatlarıdır.
Tüm ebeveynler için yaşam amacı bir yerden sonra çocuklarına daha iyi bir hayat sağlayabilmek, rahat ettirmek, ellerinden geldikleri kadar çocuklarının eğitimlerine ve devamında yaşayacakları hayata maksimum katkı yapmaktır.
Aile büyükleri sahip oldukları mal ve mülkleri, taşınır veya taşınmaz varlıkları, kendisinin ölümünden sonra kimlerin sahip olacağını belirler ve seçerler. Bu şekilde herhangi bir kişinin ölümü sonrasında, başka birine bedelsiz olarak devrettiği varlıklara genel olarak “miras” denir.
Miras Vergisi Nedir?
Aileler ölümünden sonrada geride bıraktıkları taşınır veya taşınmaz malların, çocuklarına ilerleyen yıllar içinde belirli rahatlıklar sağlamasını umar. Bu bazen bir miktar para, bazen değerli eşya, bazen araba bazen de taşınmaz ev-arsa gibi varlıklar olabilmektedir. Miras durumu sadece bir kişinin ölümü ile değil bazen de kişinin hala hayattayken başka bir kişiye mallarını bedelsiz olarak devretmek istemesiyle de ortaya çıkabilmektedir.
İşte bu şekillerden biriyle bir mala bedelsiz sahip olan, mirasçı olarak tanımlanan kişilerin, sahibi oldukları varlıklar için ödedikleri vergiye, miras vergisi denilmektedir.
Miras Vergi Beyannamesinin Tamamlanması
Miras bırakan kişinin vefatı ülkemizde gerçekleştiyse, işlemler vefat tarihinin üzerinden 4 ay sonra tamamlanır. Miras vergi beyannamesi verilir. Vefat durumu Türkiye dışında gerçekleşmiş fakat mirasçılar Türkiye’de ikametgah etmekteyse, miras vergi beyannamesinin tamamlanması 6 ay içerisinde olmaktadır. Eğer hem miras bırakan kişi, hem de mirasçılar Türkiye dışında ikametgah etmekteyse işlemler neredeyse 8 ay sürmektedir.
Ölüm nedeniyle gerçekleşen veya isteyerek yapılan mal devir işlemlerinde, miras vergi beyannamesi kişinin son olarak ikametgah ettiği ilgili vergi dairesine teslim edilebilir. Eğer mirasçı yurtdışında yaşıyorsa bulunduğu ülkedeki konsolosluğa giderek işlemlerini gerçekleştirebilir. Mirasçıların vergi dairelerine miras vergi beyannamesi verirken, vermesi gereken farklı evraklarda vardır. Bu belgeler miras bırakılan varlığın türüne göre farklılıklar gösterebilir. Hazırlanması gereken belgeleri tüm varlıklar için şu şekilde genelleyebiliriz; mirasçılık belgesi, vasiyetname, masraflara ve borçlara dair belgeler, taşınmazlar için tapu belgesi, ölüm belgesi ve mirasçılık bildirimi belgesi.
Miras Vergisi Nasıl Hesaplanır?
Miras vergisi her yıl yeniden belirlenmektedir. Yıl yıl farklılık gösteren bir vergi çeşididir. Miras vergisi, yıllara göre farklılık gösterdiği gibi, miras kalan mal varlığının türüne göre değişkenlik gösterir. Miras vergisi hesaplanması 2017 yılında varlık 210.000 tl’ye kadarsa, ölüm nedeniyle miras kalan varlıklar için %1, karşılıksız olarak yapılan devir işlemleri için %10 olarak belirlenmiştir. İlk 210 Bin TL’den sonraki, 500 Bin TL için %3, 1.110 Bin TL için % 5, tutarın 3.820 Bin TL’yi geçmesi durumunda ise %10 olarak uygulanmaktadır
