Miri arazi nedir dersek kısaca devlet hazinesine ait olan topraklardır. Bu terim Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinden beri kullanılır. Miri arazi kelime anlamı olarak “hükümetin, hazinenin malı olan” anlamına gelir. Günümüzde de devlet arazisi olarak kullanılır. Yani miri arazilerin maliki devlettir.
Miri arazi kavramı daha çok tarih kitaplarında duymaya alışkın olduğumuz bir kavramdır. Günümüzde miri araziler için hazine arazisi kavramı daha çok kullanılır. Devlet hazinesine ait olan araziyi ifade eder.
Miri Arazi Üzerinde İntifa Hakkı Tesisi
Miri arazilerin maliki devlet olsa da gerçek ve tüzel kişilere bir takım haklar tanınabilir. Bu hakların başında intifa hakkı gelir. İntifa hakkı ile devlet arazinin kullanma ve yararlanma haklarını üçüncü kişilere devreder. Kendisinde ise çıplak mülkiyet kalır. İntifa hakkı süresi boyunca devlet araziyi kullanamaz, kiralayamaz, üzerinde işlem yapamaz. Sadece satma hakkını elinde bulundurur.
İntifa hakkı şahsa bağlı olarak kurulan bir haktır. Hak sahibi gerçek kişi ise hayatı boyunca bu hakka sahiptir ve kişinin ölümü ile hak sona erer, mirasçılara geçemez. Hak sahibi tüzel kişi ise en fazla 100 yıl sonra hak kendiliğinden sona erer.
İntifa hakkı sahibi araziyi kullanabilir, tüketebilir ve araziden yararlanabilir ancak devredemez. Devlet tüm arazilerini kullanamayacağı için bedel karşılığı arazi üzerinde intifa hakkı tanır ve hazineye gelir elde eder.
Miri Arazi Çeşitleri Nelerdir?
Miri araziler Osmanlı’da çeşitli şekilde adlandırılırdı. Bu adlandırmalar arazinin kullanım amacına göre yapılırdı. Havass-ı Hümayun, Paşmaklık, Malikane, Yurtluk, Ocaklık, Mukataa gibi miri arazi çeşitleri mevcuttu. Ancak günümüzde bu kullanım amaçlarının çoğu sona ermiştir.
Miri arazi modern anlamda hazine arazisi ya da kamu arazisi olarak adlandırılır. Kamu arazilerinin kullanımı 6831 sayılı Orman Kanunu ile belirlenmiştir. Hazine arazileri ormanlar dışında kalan arazilerdir. Arazilerin tapuya tescili esnasında sahibi bulunamıyorsa hazine arazisi olarak tescil edilecektir.
Hazine arazisi olarak tescil edilen taşınmazların satışı mümkündür. Satış ihale usulü ile yapılır. Tapusu tescil edilemeyen araziler ise satılamaz. Dağ, tepe, göl, akarsu gibi yerler hazine arazisidir ancak tapusu alınamaz. İşte bunların satışı yasaktır. Hazine arazileri 2/b kapsamında değerlendirilir. 2b orman dışındaki hazine arazilerini ifade eder.
Hazine Arazisi Üzerinde Hak Sahibi Olmak
Hazine arazilerinin 2011 yılından önce kullanıcısı ve yararlanıcısı olan kişiler hak sahibidir. Bu kişiler taşınmazı satın almak için belirlenen süre içinde idareye başvurabilir. Satış bedeline itiraz etmeyenler hak sahibidir. Kanunun yürürlüğe girmesinden 6 ay, listelerin güncellenmesinden 8 ay içinde idareye başvuru yapılabilir.
Hak sahipleri ilk olarak taşınmazın bulunduğu yere göre Defterdarlık Emlak Müdürlüğü, Milli Emlak Müdürlüğü ya da mal müdürlüklerine dilekçe vermelidir. Başvuruda taşınmazın yeri, özellikleri belirtilir. İdare ihale gününü başvurucuya bildirir. İdare satışı uygun bulursa bedel ödenerek araziye sahip olunabilir.
