Temlik Nedir?
Ülkemizde emlak piyasası oldukça hareketli bir durumdadır. Bu anlamda emlak alış verişi yapacak kişi ve kurumların emlak sektörü ile ilgili tüm bilgileri ve terimleri bilmesi sorunsuz bir iletişim için son derece önemli olmaktadır. Emlak sektöründe sıklıkla kullanılan terimlerden biride temlik kelimesidir.
Temlik terimi kelime olarak mülk verme anlamına gelmektedir. Burada sahip olunan bir hakkın çeşitli sebeplerle hukuki yollarla başka birine geçirilmesi işlemine denmektedir. Bu işlem genellikle borcun ödenmesi amacıyla yaygın olarak gerçekleştirilen bir yöntemdir. Ve ülkemizde bu durum yasalarca düzenlenmektedir.
Temlik Çeşitleri
Günümüz ekonomik durumunda temlik işlemleri ile sıklıkla karşılaşılmaktadır. Ülkemizdeki yasalar temliği 3 çeşitte ele almaktadır. Temlik çeşitleri ise şu şekildedir;
Rızai Temlik: Bu temlik işlemin hem alacağı devreden hem de devir alan kişinin gönüllüğü esas olan ve sözleşme ile gerçekleştirilen temlik işlemlerine denmektedir.
Kanuni Temlik: Bu temlik işleminde alacağın kanuni haklardan dolayı yasal olarak başka bir kişiye geçmesi olarak adlandırılmaktadır. Herhangi bir hukuki işlem yapılması gerekmemektedir. Ve bu temlik işleminde gönüllülük aranmamaktadır. Bu temlik çeşidi de en uygun örnek kişilere kalan miraslar gösterilebilir.
Kazai Temlik: Bu temlik işleminde alacak mahkeme temlik edilmektedir. Burada özellikle mal ve miras paylaşımında yaşanan anlaşmazlıklar sonucu taraflardan birinin mahkemeye başvurması sonucu mahkeme yasal olarak temlik dağıtımının gerçekleştirmektedir. Bu durumda diğer mirasçıların bu karara uymamam gibi herhangi bir hakları bulunmamaktadır.
Yapılan temlik devir işlemleri neticesinde bir tarafın yapılan temlik neticesinde mal varlığında artış olurken diğer tarafında mal varlığında azalma meydana gelmektedir. Sahip olunan mülkün el değiştirmesi ve satışı şeklinde gerçekleşen işlemlere tasarruf temliki adı verilmektedir. Bu durumda bu işlemler için temlik sözleşmesi yapılmaktadır.
Temlik Sözleşmesi
Herhangi bir belde ya da borç kapamak amaçlı olarak taşınır ya da taşınmaz malın başka bir kişiye devredilmesi durumunda her iki tarafın karşılıklı yükümlülüklerinin belirlendiği sözleşmeye temlik sözleşmesi denmektedir. Temlik sözleşmesi resmi bir sözleşme olduğundan kişileri bağlayıcı etkisi vardır. Yani taraflardan birinin kendi yükümlülüklerinin yerine getirmemesi sonucunda diğer taraf bu yükümlülüklerin yerine getirilmesi amacıyla mahkemelere başvuruda bulunma hakkında sahiptir.
Kat Karşılığı Temlik Sözleşmesi
Son zamanlarda kat karşılığı temlik sözleşmesi oldukça sık görülen bir durumdur. Sahip olunan gayrimenkul, arsa, ya da herhangi taşınmaz karşılığında da kat karşılığı temlik sözleşmesi yapılabilir. Burada kişiler hakları karşılığında müteahhitlerle belirli bir kay ya da daire karşılığında bir anlaşma imzalamaktadırlar. Müteahhitler buraya yaptıkları binalardan bu anlaşma gereğince belirli sayıda ve nitelikte taşınmazı vermekle yükümlüdürler. Burada önemli olan bu sözleşmesin resmi bir şekilde yapılmasıdır.
Müteahhit ve devir işlemini yapacak hak sahibi arasında Tapu Sicil Müdürlüğü’nde resmi bir senet imzalanır. Bu senet sözleşme yerine geçtiğinden mülkiyet teslimi bu şekilde gerçekleşir. Diğer türlü yapılan kat karşılığı temlik sözleşmelerinin bir geçerliliği bulunmamaktadır.