Türkiye’de nesli tükenmek üzere olan hayvanlar maalesef ülkemizde yapılan bilinçsiz avlanmanın bir sonucu. Her ne kadar avlanmayı sınırlayıcı kurallar olsa da maalesef denetimdeki zaaflardan dolayı bunların pratikte uygulanması her zaman pek mümkün olmuyor. Günümüzde o hayvanların önemi anlaşıldıkça artık kuralların denetimi daha sıkı hale geldi fakat bu sefer de yok olma tehlikesiyle karşı karşıyalar. Peki bu nesli tükenmek üzere olan hayvanlar nelerdir, aşağıda inceleyebilirsiniz:
Akdeniz Foku
Akdeniz Foku; Yunanistan, Türkiye, Moritanya ve Madeira Adaları’nda olmak üzere dünyada dört ülkede bulunmaktadır. Durum böyleyken nesli tükenmek üzere olan popülasyonlardan akdeniz foklarının kıymeti daha da artmaktadır fakat maalesef kıyıların doldurulması, aşırı kentleşme ve yaşam alanlarının yok olması gibi denetimsiz durumlardan dolayı Türkiye’de yaklaşık 100 tane akdeniz foku kaldı. Karadeniz ve İstanbul’daki popülasyonu tamamen yok olan Akdeniz Foku, yerleşim bölgesi olarak ağırlıklı Marmara’nın çeşitli yerlerini ve Akdeniz bölgesini seçmişlerdir. Nesli tükenmek üzere olan Akdeniz Foklarının korunması için yapılması gereken en önemli şey ise, yaşam alanlarının yerleşime açılmaması, doğal yapısının korunması ve elbette bunların denetim altında tutulması.
Anadolu Parsı (Leoparı)
Türkiye’de tek tük kalan ve İran Parsı’nın alttürü olan Anadolu Parsı (ya da diğer adıyla Anadolu Leoparı) maalesef kontrolsüz avlanmanın hazin sonucunu yaşamakta. Özellikle Mantolu Hasan diye bilinen Hasan Bele’nin hayatı boyunca ulaşabildiği bütün Anadolu Parslarını bilinçsizce avlaması; daha doğrusu katletmesi, türün bugünkü yok olma tehlikesinde en büyük rolü oynamıştır.
Alageyik
En büyük habitatı Türkiye olan alageyik, buna rağmen maalesef ülkemizde de yok olma riskiyle karşı karşıyadır. Yerleşim alanı ağırlıklı olarak Antalya’nın Düzlerçamı bölgesi olan Alageyik, yaklaşık 300 tane bulunmaktadır. Alageyiklerin sayısının azalmasında direkt olmasa da dolaylı olarak insan faktörü ön plana çıkmaktadır. İnsanlar piknik gibi aktivitelerle alageyiklerin yerleşim yerlerine gittikçe alageyikler ne yapacaklarını bilemiyorlar ve başıboş köpeklerin saldırılarına mağruz kalıyorlar.
Telli Turna
Telli Turna kuşları aslında düzenli olarak değil, mevsimsel olarak Türkiye’de yaşamaktadırlar. Kış mevsiminde Afrika’da olan bu kuşlar, ilkbahar ve yaz aylarında göç etmektedirler. Türkiye’ye de bu göç rotasında yer veren telli turnaların bir kısmı, dönem dönem Adana bölgesindeki çeşitli deltalarda geçici olarak kalmaktadır. Fakat yaşam alanlarından kaynaklı problemden dolayı onlar da yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır.
Kelaynak
Kelaynak kuşları normalde Alplerden Kuzey Afrika’ya, Orta Doğu’dan Mezopotamya’ya kadar çok geniş bir coğrafyada yaşıyorlardı. Fakat neredeyse dünyanın her yanındaki kelaynaklar yok olmuş durumda, Türkiye’de ise Şanlıurfa’nın Birecik ilçesinde az sayıda bulunmaktadır. 2003 yılında 25 tane kalan kelaynak kuşları, sonrasında bölge halkının bilinçliliği ve bilim camiasının çalışmalarıyla günümüzde 200 adete kadar ulaştı. Bundan sonraki süreçte yaşamlarına devam etmeleri ise bölgenin korunmasına bağlı.
Ulu Doğan
Ulu Doğan da kelaynaklar gibi Türkiye’yi rota olarak kullanan kuş türlerinden. Mevsime göre kelaynaklarla benzer şekilde dünyanın hemen her yerine göç edebilen Ulu Doğanlar, Avrupa’da ise Macaristan, Türkiye ve çeşitli balkan ülkelerinde gözükmektedir. Sayıları çok azalan ulu doğanlar da yaşam alanlarının tahrip olmasından dolayı kendilerine ev bulamamakta ve bundan kaynaklı pek çok nedenle hayatlarını kaybetmektedir. Bunun önüne geçmek için Türkiye’de en çok bulundukları bölge olan Karadeniz’in kuzeyinde habitatı korumak adına çalışmalar yapılmaktadır.
Kolan Balığı
Nesli tükenmek üzere olan hayvan popülasyonlarından Kolan Balığı, günümüzde Samsun’un Bafra ilçesinde nadiren görülmektedir. Bilinçsiz avcılığın bir sonucu olarak türü yok olma aşamasına gelen dünyaca ünlü kolan balığı, avlanma ve popülasyonla ilgili acilen koruma çalışmaları yapılması gereken başlıca nesli tükenmek üzere olan hayvanlardan biridir.
