Yeni yıldan itibaren yapı denetiminde denetim sistemi değişecek. Yeni yönetmelik devreye girdiğinde yapı denetim firmaları elektronik ortamda belirlenecek ve bakanlık tarafından görevlendirilecek. Böylelikle yapı denetim firmaları parasını müteahhitten almayacağı için inşaatlarda gerçek denetim yapılabilecek.
Yapı denetim sistemini daha güvenli hale getirecek tebliğ taslağı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlandı. Geçen yıldan itibaren konuşulan, 1 Ocak 2019’da yürürlüğe girmesi beklenen yeni sistem ile yapı denetim firmaları elektronik ortamda belirlenecek ve bakanlık tarafından görevlendirilecek. Böylelikle yapı denetim firmaları parasını müteahhitten almayacağı için inşaatlarda gerçek denetim yapılabilecek.
Sağlıklı ve sağlam yapılar için
Tebliğ taslağının gerekçesinde, 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun’un sağlıklı ve sağlam yapıların yer aldığı güvenli ve modern şehirlerin oluşturulması için çıkarıldığı belirlendi. Daha sonra, “Kanunun uygulama sürecinde yaşanan en büyük sorunlardan biri mevzuata aykırı olsa da yapı müteahhidi ile yapı denetim kuruluşu arasında kurulan ticari bağ sayesinde ortaya çıkan denetim zafiyetidir” diye belirtildi. Bu durumun önüne geçilmesi için mayıs ayında kanunda değişiklik yapıldığı hatırlatıldı.
Önce kura ile sıralanacak
Yapı denetim kuruluşlarının hangi yapılarda nasıl görevlendirileceklerinin belirlenmesi için tebliğin hazırlandığı vurgulandı. Yapı denetim kuruluşunun elektronik ortamda nasıl sıralanacağı ise özetle şöyle belirtildi:
“O ilde faaliyet gösterecek yapı denetim kuruluşları, her bir yapı grubu için 1 Ocak 2019 tarihini takip eden ilk iş gününde yapılacak birinci sıralamada yönetmelikle belirlenecek. Ayrıca noter huzurunda çekilecek kura ile puanı sıfır kabul edilerek sıralanacak. 1 Ocak’tan sonra sorumluluğunu üstlendiği yapı denetim kuruluşlarına, her bir yapının yapı denetimi hizmet sözleşmesi bedeli kadar puan verilecek. Belirlenen puanlandırma her bir yapı grubu için ayrı ayrı yapılacak ve o grup için verilen puan diğer grup için yapılan puanlandırmaya eklenmeyecek. Yapı denetim kuruluşları her bir yapı grubu için puanı az olandan çok olana doğru sıralanacak.” Bakanlık, yapı denetim kuruluşu belirleme işlemini elektronik ortamda her iş günü mesai bitiminden sonra yapacak.
e-beton sistemi Türkiye genelinde uygulanacak
Kamuoyunda çipli beton olarak bilinen e-beton sisteminin Türkiye genelinde uygulanması için gerekli tebliğ de Resmi Gazete’ de yayımlandı. Bir hafta sonra yürürlüğe girecek tebliğe göre; yapı denetim kuruluşu, inşaatlarda beton dökülmeden bir gün önce ilgili laboratuvara haber verecek. Yapıya ve betona ilişkin bilgileri, laboratuvar personeli, Elektronik Beton İzleme Sistemine (EBİS) girecek. Şantiyeden numuneler, elektronik okutma işlemi yapılarak çıkartılacak ve yine laboratuvara okutularak alınacak. Standartlara uygun zaman numuneler, içinde laboratuvarda yer alan beton kırım cihazında deneye tabi tutulacak.