Müteahhite verilen binada kiracı hakları , yasal mevzuatlara göre belirleniyor. Kentsel dönüşüme dahil olan alanlarla ilgili hususlar ve mal sahibinin müteahhitle anlaşması durumunda, kiracı hakları nelerdir? Kanunlara göre kiracı hangi, hak ve seçeneklerden yararlanabilir?
2018 yılında İmar Yasası ve kentsel dönüşümle ilgili yasalar nelerdir? Kiracıların hakları hakkında tüm detaylar yazımızda yer alıyor.
Müteahhite Verilen Binalar
Arsa malikleri ya da bina sahipleri isterlerse kendi olanakları ile yeni bina yaptırabilecekleri gibi kat karşılığı bir müteahhit ya da müteahhitlik firması ile anlaşarak yeni bina yaptırabilirler. Bunun için riskli yapı raporu, depreme dayanıksız yapı olması durumunda, eski binanın yıkılıp yeniden yapılması söz konusudur.
Kentsel dönüşüm dahilinde olan alanlar veya kentsel dönüşüme başvuru yapılarak, kabul edilen projeler için devlet desteği sağlanıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yürütülen kentsel dönüşüm projelerinde, şayet binada kiracı var ise kiracı hakları sunuluyor. Ya da maliklere kira yardımı, konut kredisi olanakları veya TOKİ dairesi gibi alternatifler sunuluyor.
Kentsel dönüşümde müteahhitlik firması ile yıkılacak alanlar karşılığında binanın değerinde para nakit olarak da konut malikine sunulabiliyor. Arsa sahipleri isterlerse kendi olanakları ile özel arazilerine yeni bina yaptırma şansına sahiplerdir. Peki müteahhite verilen binada kiracı hakları nelerdir?
Kiracı Hakları
Kiracı hakları , ev sahibi ve kiracı ilişkileri Türk Borçlar Kanunu’na göre belirleniyor. Yeniden bina yapma veya müteahhitle anlaşma durumunda, kiracıların konutu taliye etmesi gereklidir. Kanun esaslarına göre, Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi yapılmış ise ve kiracı konuttan çıkmayı kabul etmiyor ise, mal sahibinin dava hakkı bulunmaktadır.
Kiracı verilen hak ise; yeni yapılacak binadan öncelik hakkıdır. Yıkılıp yeniden yapılan binada, iskan alındıktan sonra ilk bir ay içinde kiracıya, oturum isteği sorulur. Şayet kiracı yeni binada oturmak istiyorsa, öncelik ona verilir. Eski kira bedeli üzerinden, yeni binanın özelliklerine göre yeni kira ücreti belirlenir. Kanunlara göre yeni daire için depozito, hava parası gibi ekstra tutarlar talep edilemez.
Kiracıya verilen bu hak ile fazladan ödeme talep eden mal sahipleri veya müteahhitlere cezai şartlar uygulanır.
Kira Yardımı Yapılabilir Mi?
Devlet tarafından yapılan kentsel dönüşümlerle, konutta ikamet eden kiracı ya da konut sahibine kira yardımı ve taşınma masrafları ücreti ödeniyor. Şahsi yapımlarda ya da müteahhit ile anlaşmalarda da kiracılara belirli haklar tanınıyor. Müteahhite verilen binada kiracı hakları konusunda, aynı uygulama müteahhitler tarafından da sağlanıyor.
Yıkılıp yeniden yapılacak olan bina için kira yardımı müteahhit tarafından yapılıyor. Yine taşınma için nakliye masrafları da müteahhit tarafından karşılanıyor. Kat karşılığı anlaşmalarda ise binanın tamamlanması ile zaten konut malikine, daire veriliyor. Şayet binada hasar tespit edilmiş veya doğal afet gibi konulardan dolayı kentsel dönüşüme dahil edilmişse, kontrat süresinin gözetilmesine gerek kalmıyor ve dönüşüme hemen başlanabiliyor.
Riskli bina raporu alınan binalarda yapılan kira yardımı, iki kira bedeli tutarındadır. Hasar söz konusu değil ise kiracıya farklı haklar veya kontrat süresi itiraz hakkı bulunuyor.
